İnsanlarda gözlenen uçuk yani herpes virüs enfeksiyonları başlıca iki şekilde ortaya çıkar: birinci tip sıklıkla baş-boyun bölgesinde (en sık dudak çevresinde); ve ikinci tip uçuk genital bölgeye yerleşir.
Birinci tip herpes enfeksiyon tüm dünyada yaygındır. Kişi ilk defa herpes virus ile karşılaştığında genellikle ateş bölgesel lenf bezlerinin şişmesi olaya eşlik eder. Bağışıklığı sağlam olan kişilerde hastalık genellikle kendiliğinden birkaç hafta içinde iyileşir.Ancak vücudun bağışıklık sistemi virüsleri tümüyle yok edemez ve virüsler bölgesel sinirler boyunca ilerleyerek sinir köklerine ilerler ve orada sürekli olarak bulunurlar. Vücudun genel ya da bölgesel direncini düşüren durumlarda uykuya yatmış bu virüsler tekrar çoğalmaya başlayarak sinirler boyunca tekrar cilde ulaşır ve tekrarlayan enfeksiyonlar oluşturur. Yüksek ateşle seyreden enfeksiyonlar, güneşte veya rüzgarda kalmak, bölgesel travmalar lokal bağışıklığı geçici olarak baskılayarak uçuk çıkışına zemin hazırlayabilir.
Hastalık 1-2 cm çaplarında grup oluşturan içi su dolu kabarcıklar şeklinde kendini gösterir. Bu kabarcıklar birkaç gün içinde soyularak kabuklanır ve 3-7 gün içinde iyileşir ve genellikle iz bırakmaz. Tedavide ıslak kompresler ve antiviral ilaçlar iyileşme süresini kısaltırlar.
Genital herpes enfeksiyonları ise genellikle cinsel ilişkiyle bulaşır ve bugün ABD’de görülen en sık cinsel ilişkiyle bulaşan hastalıktır. İlk enfeksiyon, özellikle kadınlarda ağır seyreder. Bölgesel lenf bezi büyümesi ateş ve idrar yaparken şiddetli ağrı olabilir. Cinsel organlarda dağınık ya da grup yapmış içi su kabarcıklar, yaralar ve kırmızılık oluşur. İlk enfeksiyon atağından sonra hastalık gizli olarak sinir köklerinde saklı kalır. Travma, adet dönemi ya da stres ile tekrar edebilir.
Sık tekrarlayan genital herpes kişinin cinsel ve sosyal hayatını olumsuz etkiler. Sık tekrarlayan enfeksiyonlarda antivirallerle uzun süreli baskılama tedavileri uygulanır. Yine aktif enfeksiyon esnasında prezervatif kullanmak hastalığın partnere bulaşma riskini azaltır. Doğum sırasında aktif enfeksiyonu olan annelerin doğumu sezaryen ile yapması bebeğin doğum kanalından geçerken engeller.
TEDAVİ
Genel önlemler
- Ağrılı durumlarda ağrı kesici kullanılabilir.
- Yaralara kurutucu pansumanlar faydalı olacaktır.
- Yaranın çok akıntılı olduğu durumlarda antibiyotikli kremler uygulanmalıdır.
- Ağrılı durumlarda anestetik kremler sürülebilir.
- Antivirüs ilaçlar
Acylovir tablet veya krem, Valacylovir tablet, Famciclovir, Vidarabin, Foscarnet ( AIDS’li hastalarda), Cidofovir, Penciclovir %1 krem